‘En waarom denk jij dat je bij ons zou passen?’

‘Ik wilde jou hetzelfde vragen vriend’

De dynamiek van een sollicitatiegesprek is vreemd. Natuurlijk, jij zoekt een leuke baan, maar het bedrijf zoekt goede mensen. Ondanks dat lijkt er machtsverschil tijdens het proces, wat vaak door het bedrijf in stand wordt gehouden. Alsof jij vooral iets van hun nodig hebt en blij mag zijn dat je op gesprek mag komen.

Dom dom dom, want de arbeidsmarkt is krap en goede mensen zijn schaars*. My, how tables have turned. Je hebt het voor het uitkiezen en dat heeft drastische gevolgen voor je sollicitatiegesprek. In plaats van dat zij alle vragen stellen om te bepalen of jij geschikt bent, is het net zo belangrijk dat jij bepaalt of zij geschikt zijn. Of het team, het werk en je nieuwe baas je aanspreken. Dat is even wennen, dus help ik je graag op weg. Dit zijn de vragen die je moet stellen tijdens je sollicitatiegesprek.

1. 🗄 De bakjes. Als je de rol verdeelt in bakjes met percentages, hoe zou dat er dan uit zien? Dus bijvoorbeeld 3 bakjes: 60% van de tijd praat je met managers over HR uitdagingen, 20% is administratie, 20% is projecten. Door deze vraag krijg je snel een beeld bij het zwaartepunt van de rol. Vraag door en maak het heel concreet: hoeveel gesprekken voer je ongeveer op een dag? Welke projecten zijn dat? Welke systemen gebruiken jullie?
2. 🙋🏽‍♀️ Team en collega’s. Met wie werk ik het meest samen? Wie zijn m'n peers en aan wie moet ik verantwoording afleggen? Welke stakeholders zijn belangrijk en hoe verhoudt de rol zich ten opzichte van deze collega’s? Zo krijg je een beeld bij het speelveld en de hiërarchie.
3. 💡Goed idee. Stel ik heb een goed idee, wat moet ik doen om dat te realiseren? Hoe bedrijven met nieuwe ideeën omgaan zegt veel over je nieuwe job. Allereerst zie je de reactie van je toekomstige manager, wat verklapt of ze op je ideeën zitten te wachten. Het antwoord op deze vraag zegt daarbij veel over de cultuur. Is er veel bureaucratie? Moet je iets in drievoud inleveren? Tot slot geeft het veel mogelijkheden tot goede vervolgvragen: wat is een tof idee van de laatste maanden wat jullie hebben geïmplementeerd? Waar moet een goed idee aan voldoen? Zorg dat je zelf goed idee paraat hebt, want die vraag kun je verwachten.
4. 🚀 Succes. Hoe ziet succes eruit over 6-12 maanden? Wat verwacht je van mij (en wat niet) en hoe wordt dat gemeten? Het is belangrijk om te weten waar je op afgerekend wordt. Verwachtingen managen begint hier. Er is een grote kans dat ze hier nog niet over nagedacht hebben en dat is een risico. Of het in hun ogen goed gaat, hangt af van hun definitie van succes. Handig om te weten wat dat precies is.
5. ⚠️ Problemen en prioriteiten. Wat zijn op dit moment de 3 belangrijkste prioriteiten voor het bedrijf, het team, jou en deze rol? Hier kun je een beetje mee spelen. Je wilt weten wat zij aan hun hoofd hebben. Gaat het goed met het bedrijf? Welke problemen willen ze oplossen? Wat hebben ze al geprobeerd? Wat verwachten ze van jou? Je krijgt hierdoor gegarandeerd een mooi kijkje in de keuken. Als ze dit niet kunnen benoemen is dat zorgelijk.

Zo, dit bescheiden setje vragen is het perfecte startpunt. Het dekt de belangrijkste elementen van wat je moet weten over je nieuwe baan. Zoals je ziet staan er geen expliciete vragen tussen zoals ‘Hoe zou je de cultuur beschrijven?’. Omdat je dan standaard antwoorden krijgt zoals ‘Work hard, play hard’, brrrrr.

Ga dit setje uitproberen en stem het af op wat jij belangrijk vindt in je werk. Wacht nog even met vragen naar salaris of een nieuwe laptop. Focus je in eerste instantie op de werkgever, de baan en de mensen. Zorg dat je daar eerst enthousiast over wordt, de rest komt later. Hou er rekening mee dat je weinig tijd krijgt om vragen te stellen, dus begin met je belangrijkste vraag. Bedenk tot slot dat de vragen die je stelt net zo belangrijk zijn als de antwoorden die je geeft op hun vragen. Waar jij naar vraagt zegt veel over je motivatie en profiel. Een aantal goede vragen kunnen je sollicitatie maken of breken. No pressure.

P.S.

Een sollicitatiegesprek is altijd gelijkwaardig, of de arbeidsmarkt krap is of niet. Werkgevers die dat begrijpen hebben nu minder problemen met het vinden van goede mensen, omdat ze weten dat goede mensen altijd schaars zijn.